Hollywood Oyuncular Sendikası 1960’dan beri ilk defa greve çıktı. Halihazırda birkaç aydır grevde olan Amerika Yazarlar Birliği’ne desteklerini açıklayan Oyuncu Sendikası’nın bu hamlesi, TV endüstrisini sarsan iş anlaşmazlığını büyütecek gibi görünüyor.
Sendika ve işverenler arasındaki anlaşmazlığın çözülmesi için görevlendirilen federal arabulucuya rağmen, oyuncular ve stüdyolar arasında bir anlaşmaya varılamadı. Sendika üyelerinin %98’i, 30 Haziran tarihine kadar bir anlaşmaya varılamaması durumunda grev çağrısı yapması için sendika başkanına yetki vermişti.
SAG-AFTRA’nın liderleri yaptıkları açıklamada, müzakere komitesinin oybirliği ile alınan karara göre 14 Temmuz Cuma gününden itibaren Los Angeles ve New York başta olmak üzere diğer şehirlerde de grevin başlayacağını duyurdu.
SAG-AFTRA’nın başkanı Fran Drescher; “SAG-AFTRA oldukça pozitif niyetlerle müzakere etti. Sanatçıların haklarını karşılayan bir anlaşmaya varmak için istekliydik. Ancak AMPTP’nin (Sinema ve Televizyon Yapımcılar Birliği) verdiği yanıtlar sektöre verdiğimiz emek ve katkılara saygısızlık niteliğindeydi,” dedi. “Şirketler bazı konularda sağlıklı bir iletişime girmeyi reddetti, bazıları ise konuyu geçiştirerek bizi oyaladı.”
Geçtiğimiz salı günü, SAG-AFTRA’nın Sinema ve Televizyon Yapımcılar Birliği ile gerçekleştireceği toplantıya federal arabulucu getirilmesi gerilimi arttırmıştı. Federal bir arabulucu getirme fikri sektörün patronlarından çıktı. Warner Bros. yetkilisi David Zaslav’ın da arasında bulunduğu bir grup önemli isim Sinema ve Televizyon Yapımcılar Birliği’nin sendikayla görüşmesine bir arabulucu getirmeye karar verdi. Yaklaşık 160.000 üyesi bulunan sendikanın yöneticileri bu hamleyi oldukça alaycı olarak nitelendirdi ve bir arabulucu olacağı bilgisinin taraflarına bildirilmediğini, bu bilgiyi basından öğrendiklerini belirtti.
Stüdyolar Birliği, yapay zekanın gelişimiyle beraber oyuncuları korumak önergesi de dahil olmak üzere, sendikaların artış ve ücret iyileştirme tekliflerini reddetti. Sinema ve Televizyon Yapımcılar Birliği, yaptıkları açıklamada şöyle söyledi: “SAG-AFTRA’nın müzakerelerden çekilme kararı bizi büyük bir hayal kırıklığına uğrattı. Bu bizim değil, sendikanın tercihiydi. SAG-AFTRA, bizi, geçimlerini bu sektöre bağlayan binlerce çalışanın finansal sıkıntılarını arttıracak bir yola zorladı.”
Amerika Yazarlar Birliği, 2 Mayıs 2023’ten itibaren zaten grevdeydi. Şimdi Oyuncular Sendikası’nın da buna katılması Hollywood için büyük bir kriz anlamına geliyor. Senaristlerin yanı sıra artık oyuncuların da iş bırakması kalan tüm faaliyetleri durduracak ve büyük bir etkiye sebep olacak gibi görünüyor. SAG-AFTRA ve AMPTP arasındaki görüşmeler 7 Haziran’da başlamış ve bir sonuca varması umuduyla 12 Temmuz’a kadar uzatılmıştı. Senaristler gibi Hollywood oyuncuları da yayın devriminin kendilerine gereken değeri vermediğini söylüyor. Rol aldıkları yapımlar Netflix gibi büyük dijital platformlara satıldığında prim alma gayesindeler.
Bir başka tartışmalı konu ise: SAG-AFTRA, dizilerin başarısının ölçülmesi için bir mekanizmanın gerekliliğini ve başarıya göre ödemelerin arttırılmasını talep ediyor. Stüdyolar ise izleyici sayısını tahmin etmek için üçüncü bir partiyle anlaşmaya yanaşmıyor. Oyuncular, enflasyondaki dalgalanma ve artışa karşı maaşların arttırılmasını, sendikanın sağlık ve emeklilik planlarında iyileştirmelere gidilmesini ve son yılların gündem sorunu olan yapay zeka kullanımına ilişkin önlem alınmasını talep etti.
SAG-AFTRA’nın başka bir değindiği konu ise oyuncular için hem zaman kaybı hem de çok maliyetli olan ‘self-tape auditons’ idi. SAG-AFTRA adına koşuan Duncan Crabtree-Ireland; “Stüdyolar ve yayıncılar bu zamana kadar kendi şartlarını iyileştirirken bizim kontratlarımızı olduğu şekilde tuttu. Üyelerimizin kararlılığını hafife alanlar, bunu tam anlamıyla görmek üzereler,” dedi.
AMPTP, henüz senaristlerle görüşmeye başlamadı ama haziran ayında Amerika Yönetmenler Birliği’yle maaşlarda artış, yapay zeka kullanımının kısıtlanması ve uluslararası abonelik sistemiyle çalışan servisler hakkında bir anlaşmayı konuşmuştu. WAG (Amerika Yazarlar Birliği) ve SAG-AFTRA temsilcileri, bir başka sendikanın şartlarına bağlı kalmayacaklarını ve kendi sorunlarının şahsi çözümleri olması gerektiğini belirtti.
