[highlight]Savaşın içinde yaşıyoruz. Dört bir yanımız (Türkiye yıllardır süren kendi deneyiminin yanı sıra bir “cehennem çemberiyle” çevrilmiş durumunda, malumunuz) çatışma, kan ve gözyaşıyla yoğruldu, yoğruluyor. Savaş meydanlarında zaman geçiren, yıkıma yerinde tanıklık eden biri olarak “Savaşlar olmasın, insanlar ölmesin, kimse zarar görmesin, yerinden, yurdundan olmasın” diyorum. Dileğim bu… Ve sizi, başta savaşın anlamsızlığına işaret eden savaş dizileri listemle baş başa bırakıyorum.[/highlight]
Geçen hafta Whatsapp’ıma sevgili Kaan Altın’ın mesajı düştü. Izgara balık dolu bir tabağın fotoğrafını yollamış, altında da “Neredeyim?” diye sormuş. “İğneada” diye kafadan attım ama tutturmuşum. 2016 kışında birlikte gittiğimiz, kalkana 700 TL bayıldığımız deniz kenarındaki yerdeymiş. Dalgalı olduğu için denize girmiyormuş. Ben işteydim tabii. Kaan gibi gezemiyoruz sürekli. Maaşlı çalışanız, ne yapayım yani.
“Sörf yap o zaman” diye espri yapmaya çalıştım sonra.
Kaan, İğneada izlenimlerini bitirdikten sonra sadede geldi. Episode için benden en iyi savaş dizilerini listelememi istedi. Neden mi? Çünkü ben eski bir savaş muhabiriyim. Dolayısıyla da savaşa çok meraklı olmam gerekiyordur. Askerdeyken de komutanın biri benden öğle yemekleri sırasında televizyonu açıp kapatmamı istemişti. Televizyoncuyum diye…
Dizi Dizi Savaş
Kaan’ı kıramadım tabii. O gün yemekhanede televizyonu açıp kapatan adam, en iyi savaş dizilerini de listeler haliyle. Ama birkaç soru takıldı aklıma. Neye göre listeleyeceğim? Ortaçağ’daki savaşları anlatanları da katmam gerekiyor mu? Yoksa sadece 21. Yüzyıl mı? Yoksa sadece II. Dünya Savaşı’na mı odaklanmam gerekiyor? Bu soruların cevabı Kaan’da yok tabii. O listeyi ister, sonra işine bakar.
Düşündüm. En son hangi savaş dizisini izlemiştim? Er Ryan’ı Kurtarmak film mi, dizi mi? Eve gittikten sonra imdadıma arşivim yetişti. Söylemesi ayıp belki ama benim bine yakın filmden oluşan bir DVD koleksiyonum var. MP4 ve streaming çağını öngörememiş gerizekalılardan biriyim sanırım. DVD’leri sıraladığım raflarım da kötü kalite malzemeden yapılmış. Dolayısıyla yamuk duruyor dolap. Üzerime devrilse ölürüm muhtemelen. Ama ne yapayım, seviyorum işte.
Raflardan bayağı bir malzeme çıktığını söylemeliyim. Gerçekten de çok iyi diziler çekilmiş. Sevgili Episode ekibinin affına sığınarak, listeyi biraz daraltıp 20. ve 21. yüzyılla sınırlandırdım.
İşte sizler için hazırladığım 10 dizilik liste. Buyurun, başlayalım:
10) Warriors (1999)
Warriors/Savaşçılar, Bosna Savaşı’nda görev yapan bir grup Birleşmiş Milletler askerinin başından geçenleri konu ediyor. Askerler, Lašva Vadisi’nde, Hırvat milislerin müslüman sivillere yönelik katliamlarına tanık olur ama müdahale edemez. Dizi, bu askerlerin travmalarını işlerken, bir yandan da Yugoslavya İç Savaşı esnasında görev yapan Birleşmiş Milletler askeri gücünün etkisizliğini de gözler önüne serer. Gayet iyi bir oyuncu kadrosuna sahip Warriors, aynı zamanda bol ödüllüdür. BBC’de, iki bölüm olarak gösterildi.
9) Unsere Mutter, Unsere Väter (2013)
Unsere Mütter, Unsere Väter/Annelerimiz, Babalarımız, bir Alman dizisi. Hikâye, 1941 yılında başlıyor. İkisi Alman askeri, biri şarkıcı, biri yahudi bir terzi, biri de hemşire olan beş arkadaş son kez yemekte buluşurlar ve birbirlerine ilk Noel’de buluşma sözü verirler. Üç bölümlük dizi, 1945 yılında, II. Dünya Savaşı’nın bitmesiyle son buluyor. Alman Devlet Televizyonu ZDF’de gösterilen Unsere Mütter, Unsere Väter, savaş sahneleriyle övgü topladı.
8) 12 O’Clock High (1964-1967)
1949 tarihli aynı isimli filmden esinlenen Amerikan yapımı dizi, II. Dünya Savaşı’nda görev yapan savaş pilotlarının birbiriyle ilişkilerini ve görevlerini anlatıyor. Dizinin en ilginç taraflarından biri, savaş sahnelerinin gerçek çekimlerden alınmış olması.
7) Holocaust (1978)
Amerikan NBC televizyonunda gösterilen Holocaust/Soykırım, dört bölümden oluşan bir mini dizi. James Woods, Meryl Streep ve Michael Moriarty gibi isimlerin oynadığı muhteşem bir kadrosu var. Adından da anlaşılacağı üzere, dizi Nazilerin Yahudi Soykırımı’nı bir ailenin gözünden anlatıyor. Dizi Almanya’da (o dönemki adı Batı Almanya) 1979’da gösterildi. Her bölümünü 20 milyondan fazla kişi izledi. Soykırım, bu dizi sayesinde Alman halkının gündemine oturdu ve tartışılmaya başlandı. Her bölümün ardından tarihçilerden oluşan bir panel, izleyicilerin sorularını yanıtladı. Dizi, hafızalaştırma açısından bir dönüm noktasıydı.
6) Tour of Duty (1987-1990)
Bir Vietnam dizisi. Oliver Stone’un muhteşem Platoon/Müfreze fiminin rüzgârını arkasına alan dizi, bir yıllık görev için Vietnam’a giden bir grup askerin başından geçenleri anlatıyor. Irkçılık, asker intiharları ve askerlerin uyuşturucu kullanımı da bu Amerikan yapımının ele aldığı konular arasında. Özellikle ilk sezonu muhteşem. Diğer sezonları izlemeseniz de olur.
5) Over There (2005)
İkinci Irak Savaşı devam ederken çekilmiş bir ABD dizisi. Savaşa katılan bir grup askerin öyküsünü anlatıyor. 13 bölümlük dizi, ilk sezonun ardından ekranlara veda etti. Dizinin şansızlığı, muhtemelen devam eden bir savaşı anlatıyor olması. Özellikle savaşa katılan askerler, diziyi yerden yere vurdu. Ben yine de çok sevmiştim.
4) Generation Kill (2008)
HBO’da yayınlanan 7 bölümlük enfes bir dizi. Generation Kill, Rolling Stone muhabiri Ewan Wright’ın aynı adlı kitabından esinlenmiş. Dizi, bir bölüğe iliştirilen Wright’ın izlenimleri üzerine kurulu. Bölük, Kuveyt’ten Irak’a giriyor ve Bağdat’a doğru ilerliyor. Gerçekçiliği ve mizahıyla bayağı yer etti bende dizi. Bunda Irak Savaşı’nı yerinde izlemiş olmamın da etkisi var diye tahmin ediyorum.
3) The Pacific (2010)
Bir başka HBO klasiği. Şu ana kadar listelediklerim arasındaki en büyük prodüksiyon. Tek sezonda biten 10 bölümlük bir şaheser. Amerikalı bir grup askerin II. Dünya Savaşı’nda Pasifik Cephesi’nde yaşadıkları üzerine odaklı. İnanılmaz savaş sahneleri var. Er Ryan‘dan etkilendikleri kesin.
2) Band of Brothers (2001)
Band of Brothers/Kardeşler Takımı da bir HBO yapımı. Tek sezonda, 10 bölüm. Tarihçi Stephen Ambrose’un 1992 tarihli aynı adlı kitabından uyarlandı. Dizi, II. Dünya Savaşı’nın Avrupa Cephesi’ne katılan bir grup Amerikalı askerin gerçek hikâyesini anlatıyor. Askerler, Normandiya Çıkarması ile Avrupa’ya ayak basıyor. Dizi, aynı askerlerin Hitler’in üssünü ele geçirmesiyle son buluyor. Her bölümün başında da sürpriz var.
1) M*A*S*H (1972-1983)
Geldik favorime: M*A*S*H… Dizi, Kore Savaşı’nda görev yapan Amerikalı doktorların maceralarını anlatıyor. Zamanında CBS’te yayınlanan dizi, halen ülke televizyonculuk tarihinin en çok izlenen yapımlarından biri: Finalini 125 milyon kişi izlemiş. Dizi, Kore Savaşı’nda geçse de, aslında bir Vietnam Savaşı eleştirisi. M*A*S*H, savaşa kara mizahla, eleştirel bir gözle yaklaşan muhteşem bir sit-com. Uyarlandığı aynı isimli Robert Altman filmi de çok iyidir.
